Vlaamse Woonraad
e Vlaamse Woonraad is de strategische adviesraad voor het beleidsveld wonen. De Vlaamse Woonraad brengt onafhankelijk advies uit over de hoofdlijnen van het Vlaamse woonbeleid en draagt bij tot de visievorming erover. De Vlaamse Woonraad formuleert zijn adviezen en standpunten vanuit de dialoog met het maatschappelijk middenveld, onafhankelijke deskundigen en vertegenwoordigers van lokale besturen. Het bijeenbrengen van deze invalshoeken resulteert in overlegde en onderbouwde adviezen en standpunten. Vanuit deze unieke positie levert de Vlaamse Woonraad een constructieve bijdrage aan het woonbeleid in Vlaanderen.
Nieuws
Studienamiddag '(over)Leven in armoede. Het woonverhaal van mensen in armoede'
Voor mensen in armoede is het allesbehalve evident om te wonen in een kwaliteitsvolle, betaalbare woning. Dit lijkt een constante te zijn in de verschillende onderzoeken die de stand van zaken van het wonen in Vlaanderen achterhalen. Veel minder aan bod komt hoe mensen in armoede dit ervaren en hoe ze omgaan met hun precaire woonsituatie. Door het samenbrengen van bestaand materiaal, verrijkt door praktijkervaringen en vooral door de verhalen van de mensen in armoede zelf, hebben de Raad en het Netwerk tegen Armoede recent een advies geformuleerd waarin deze onderbelichte dimensies van het wonen beschreven worden en waaruit enkele beleidssuggesties voortvloeiden.
Naar aanleiding van dit advies organiseren de Raad en het Netwerk een studienamiddag op 3 oktober 2019.
Het programma ziet er als volgt uit:
13.45 Onthaal
14.00 Verwelkoming door Prof. Dr. Bernard Hubeau en David de Vaal,
voorzitter Vlaamse Woonraad - coördinator Vlaams Netwerk tegen Armoede
14.10 Toelichting advies ‘(Over)Leven in armoede. Het woonverhaal van mensen in armoede’ door Isabelle Pannecoucke en Hanne Stevens,
beleidsmedewerker Vlaamse Woonraad - stafmedewerker wonen, energie en water binnen het Netwerk tegen Armoede
14.40 Kritische reflectie door prof. Dr. Koen Hermans, Docent sociaal werk en sociaal beleid aan de KU Leuven en projectleider bij LUCAS
15.00 Kritische beschouwingen door de heer Jos Geysels, Voorzitter Decenniumdoelen
15.20 Mensen in armoede over wonen in armoede
15.35 Beleidsreflectie
15.45 Vragen uit het publiek
Praktisch
Datum: 03/10/2019
Plaats: Herman Teirlinckgebouw - Auditorium
(zaal Toots Thielemans, 01.43),
Havenlaan 88, 1000 Brussel
Deelname is gratis, inschrijving is gewenst. Dit kan tot 1/10/2019 via: fatima.ari@vlaanderen.be
Voor verdere vragen kan u terecht bij isabelle.pannecoucke@vlaanderen.be
Presentaties
(Over)Leven in armoede: het woonverhaal van mensen in armoede
Wonen en armoede - Enkele reflecties
-------------------------------------------------
Advies Vlaamse Woonraad over (Over)Leven in armoede: het woonverhaal van mensen in armoede
De jaarlijkse bevraging van het Netwerk tegen Armoede toont aan dat inkomen en huisvesting de twee basisbehoeften zijn waar mensen in armoede zich het meeste zorgen om maken. Het vinden van een kwaliteitsvolle en betaalbare woning is voor huishoudens met een beperkt inkomen allesbehalve een evidentie. Tegelijkertijd speelt huisvesting een heel belangrijke rol in het mee kunnen participeren in de samenleving en gaat het dan ook meer dan enkel het hebben van een dak boven het hoofd. Een degelijke en betaalbare woning is een noodzakelijke voorwaarde om een volwaardige burger te kunnen zijn. Bij het uitwerken van een efficiënt (woon)beleid is het volgens het Netwerk en de Raad van belang om het leefwereldperspectief van mensen in armoede mee te nemen. Hoe zien mensen in armoede hun woonsituatie? Wat ervaren ze als grootste struikelblokken? Hoe belemmert op heden hun woonsituatie hun maatschappelijke deelname? Cruciaal is de overlevingsstrategieën die ze ontwikkelen om met hun (gebrekkige) woonsituatie om te gaan? In een gezamenlijk advies van de Vlaamse Woonraad en het Netwerk tegen Armoede en met betrokkenheid van mensen die leven in armoede worden antwoorden gegeven op deze vragen. Het Netwerk en de Raad menen dat dit gezamenlijk advies kan bijdragen tot een meer inclusief (woon)beleid voor mensen die kampen met armoede.
Advies Vlaamse Woonraad over (Over)Leven in armoede: het woonverhaal van mensen in armoede
Advies Vlaamse Woonraad over Geconventioneerd verhuren
Veel huurders hebben het op de private huurmarkt erg moeilijk om een goede, betaalbare woning te vinden. In eerdere adviezen heeft de Raad al aangedrongen op dringende maatregelen om dat probleem aan te pakken. Een voor Vlaanderen nieuw instrument is het geconventioneerd verhuren. Die maatregel moet volgens de Raad zowel de toegang als de positie van inkomenszwakke kandidaat-huurders verbeteren. In ruil voor verhuring aan die huurdersgroep krijgen de verhuurders een aantal voordelen, zoals een gegarandeerde betaling van een deel van de huurprijs. Het geconventioneerd verhuren moet dan ook leiden tot een betere bescherming van inkomenszwakke huurders op de private huurmarkt, en tegelijk de verhuurders stimuleren om aan hen te verhuren.
Met dit advies op eigen initiatief wil de Raad een eerste aanzet tot uitwerking geven en het debat over de versterking van de private huurmarkt aanwakkeren.
Advies Vlaamse Woonraad over Geconventioneerd verhuren
Advies Vlaamse Woonraad over Alternatievenonderzoeksnota Kluisbos
Op vraag van het betrokken projectbureau gaf de Vlaamse Woonraad een advies over het alternatievenonderzoek van het project Kluisbos, in het zuiden van Oost-Vlaanderen. Het project streeft naar een evenwicht tussen verschillende functies in het projectgebied. Naast de zorg om de ecologische waarde en het publieke karakter van het bos is er ook nood aan een oplossing voor de zonevreemde bewoning, horeca en recreatie. De Vlaamse Woonraad gaat akkoord met de voorgestelde werkwijze en methode, maar ziet wel nog enkele potentiële punten van verbetering aan het project.
Advies Vlaamse Woonraad over Erkende kredietmaatschappijen
Op 29 maart 2019 keurde de Vlaamse Regering het ontwerp van besluit tot wijziging van het erkenningsbesluit van de erkende kredietmaatschappijen principieel goed. Het ontwerp doet voorstellen om de waarborgen op de funding en op de hypothecaire lening te optimaliseren, en wijzigt ook een aantal voorwaarden voor de lener, zoals de bewoningsplicht en de eigendomsvoorwaarde. Algemeen vraagt de Raad een evaluatie van de eigendomsondersteuning via erkende kredietmaatschappijen: welke zijn de beleidsdoelstellingen en in welke mate moet men selectiviteit waarborgen? Ook de efficiëntie en de effectiviteit van de vooropgestelde voordelen zijn nader te bekijken, met name de quotiteit en lagere intrestvoet door de gewestwaarborg. Tot slot stelt de Raad zich vragen bij het schrappen van de verplichte schuld-saldoverzekering, wat een onnodig risico kan inhouden voor de leners.
Advies 19/07 van 11 april 2019 over Erkende kredietmaatschappijen.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Erkenning en subsidiëring verhuurdersorganisaties
De Vlaamse Regering keurde op 1 maart 2019 principieel het ontwerp van besluit over de erkenning en subsidiëring van de verhuurdersorganisaties goed, na spoedadvies van de Vlaamse Woonraad. Het ontwerpbesluit wil via de erkenning en subsidiëring van de verhuurdersorganisaties de verhuurmarkt sterker professionaliseren en inschakelen in het beleid. De Raad ziet de redenen om verhuurdersorganisaties van private verhuurders te erkennen en te subsidiëren, maar acht het wel aangewezen het nut van die subsidiëring afdoende aan te tonen, in het licht van de beoogde grotere professionalisering.
Een van de opdrachten van de erkende verhuurdersorganisaties is hun bijdrage aan de realisatie van het recht op wonen. De Raad wil daarbij wijzen op de mogelijke spanning tussen enerzijds die bijdrage aan het recht op wonen, en anderzijds de rechtstreekse belangenbehartiging en adviesverlening voor verhuurders.
Advies 19/06 van 14 maart 2019 over Erkenning en subsidiëring verhuurdersorganisaties
Advies Vlaamse Woonraad over Wijziging van diverse bepalingen op vlak van wonen
De Vlaamse Regering keurde op 1 maart 2019 principieel het ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering goed tot wijziging van het besluit over wijzigingen van diverse bepalingen op vlak van wonen, na spoedadvies van de Vlaamse Woonraad. Het ontwerpbesluit wijzigt het leningenbesluit door een voorgestelde territoriale differentiatie. De Raad onderschrijft de vooropgestelde clustering, die steunt op voldoende parameters, maar vraagt wel om op termijn ook rekening te houden met woningkwaliteit en woningtypologie. De Raad stelt ook vast dat de verplichte schuldsaldoverzekering wordt geschrapt, ten behoeve van de keuzemogelijkheid van de lener. In het licht van een selectief instrument voor huishoudens die zonder sociale lening geen eigendom kunnen verwerven, heeft de Raad haar twijfels bij het nut van die keuzemogelijkheid.
Advies 2019/05 van 14 maart 2019 over Wijziging van diverse bepalingen op vlak van wonen
Advies Vlaamse Woonraad over Verzekering Gewaarborgd Wonen
De Vlaamse Regering keurde op 1 maart 2019 principieel het ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit over de verzekering gewaarborgd
Wonen goed, na spoedadvies van de Vlaamse Woonraad. De Raad kan zich vinden in het voorstel om het toepassingsgebied te verruimen tot zelfstandigen en uitzendkrachten die onvrijwillig werkloos worden, maar ziet wel enkele mogelijke problemen, zoals het tijdelijke karakter van uitzendarbeid. Zo’n contracten bieden immers weinig tot geen solide basis om een eigendom te verwerven. Verder heeft de Raad vragen bij het in stand houden van een proefperiode bij langdurige contracten, terwijl die niet geldt voor kortlopende contracten.
Advies 19/04 van 14 maart 2019 over Verzekering Gewaarborgd Wonen
Advies Vlaamse Woonraad over Gebruik hernieuwbare energiebronnen sociale huisvesting
De Vlaamse Regering gaf op 8 februari 2019 haar principiële goedkeuring aan het ontwerp van besluit over de hernieuwbare energiebronnen in sociale huisvesting. Het ontwerpbesluit houdt een regeling in om sociale huisvestingsmaatschappijen toe te laten om zonnepanelen te plaatsen op sociale huurwoningen. Voor de sociale huurder kan dit de energiefactuur drukken waarvoor in ruil wel een billijke vergoeding moet worden betaald aan de sociale verhuurder (win – win principe). Het ontwerpbesluit legt de maxima voor deze vergoeding vast en hanteert hiervoor als parameters - onder meer het sociaal tarief en een zuinig energieverbruik (normatief verbruik). De Raad onderschrijft de beleidsinspanning om hernieuwbare energie te faciliteren en te integreren in het sociaal huurpatrimonium (zowel bestaand als nieuwbouw). Hiermee wordt een effectieve inspanning geleverd om het sociaal woonpatrimonium te verduurzamen en het draagt bij aan de strijd tegen energiearmoede. De Raad vraagt wel om de productiecapaciteit optimaal af te stemmen op het te verwachten effectief verbruik, wat volgens de VREG (Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) hoger ligt dan het vooropgestelde normatief verbruik.
Advies 19/03 van 22 februari 2019 over Gebruik hernieuwbare energiebronnen sociale huisvesting.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen
De Vlaamse Regering keurde op 21 december 2018 het ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende de werking van het Fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen principieel goed. Daarmee wijzigt de Vlaamse Regering de werking van het huidige Fonds, met focus op tussenkomst in een vroeg stadium van huurachterstal. Het voorstel gaat uit van een decentrale werking vanuit het OCMW. De Raad ziet in dit initiatief een belangrijke stap naar een meer effectieve aanpak, en steunt dan ook het voorstel. Er zijn wel enkele bedenkingen, zoals over de laatste schijf van uitbetaling nadat de huurder een jaar een stabiele woonsituatie heeft.
Advies 2019/02 van 23 januari 2019 over Fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Ontwerpbesluit Woningkwaliteit
De Vlaamse Regering keurde op 21 december 2018 het voorontwerp van besluit rond woningkwaliteit principieel goed. Het ontwerpbesluit geeft uitvoering aan de categorisering van de woningkwaliteitsgebreken en wijzigt de modellen van het technische verslag, het instrument om de kwaliteit van de woning te beoordelen. De Raad ondersteunt de voorgestelde aanpassingen aan het instrumentarium. In plaats van het werken met strafpunten komt er een categorisering van de gebreken, met bijpassende gevolgen. De Raad staat achter die werkwijze, en meent dat ze de nodige continuïteit en flexibiliteit zal waarborgen. De Raad vraagt wel de waarschuwingsprocedure niet te gebruiken bij ernstige structurele gebreken die op korte termijn moeilijk te verhelpen zijn.
Advies 2019/01 van 23 januari 2019 over Ontwerpbesluit Woningkwaliteit.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Wonen en gezondheid
De meeste Vlamingen wonen in een goede woning, al is dat lang niet voor iedereen het geval. Wonen in een vochtige huurwoning of in een buurt met veel geluidshinder tast rechtstreeks de gezondheid van de bewoners aan. Slecht wonen leidt ook tot hogere kosten voor het huishouden, en kan indirect gevolgen hebben op het vlak van onderwijs of werk. De maatschappelijke kost van slecht wonen (uitgaven voor de gezondheidszorg, het verlies aan menselijk kapitaal,…) is dan ook hoog. Het advies wonen en gezondheid van de Vlaamse Woonraad schetst de problemen van binnen- en buitenhuismilieu die de gezondheid van de bewoners kunnen bedreigen en belicht verschillende dimensies van wonen en gezondheid. De Raad wijst ook op enkele goede praktijkvoorbeelden en formuleert een aantal beleidsaanbevelingen, zoals de nood aan een multidisciplinaire aanpak en een bredere benadering van woningkwaliteit.
Advies 2018/27 van 18 december 2018 over Wonen en gezondheid.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Wonen en Verordeningen
De Vlaamse Woonraad heeft op eigen initiatief een thema-advies geformuleerd, om na te gaan of lokale stedenbouwkundige verordeningen kunnen dienen om het lokale woonbeleid vorm te geven of om woonproblemen aan te pakken. Getuigenissen van sleutelfiguren uit diverse steden leidden tot een aantal beleidsreflecties. Op basis daarvan dringt de Raad erop aan om in het verordeningsbeleid steeds de verschillende doelstellingen te expliciteren. Verder vraagt de Raad om de lokale verordeningen te laten samen sporen met de gewestelijke doelstellingen (onder meer op het vlak van verdichting en ruimtelijk rendement). Uit de interviews kwam ook een vraag naar gewestelijke kaders naar voor, bijvoorbeeld over nieuwe woonvormen en co-housing. Zo’n kader kan stimulerend werken voor plaatselijke initiatieven.
Advies 2018/26 van 30 november 2018 over Wonen en Verordeningen.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Beleidsbrierf Wonen 2018-2019
Op 26 oktober 2018 stond de beleidsbrief Wonen 2018-2019 als mededeling op de agenda van de Vlaamse Regering. De Raad ziet belangrijke stappen die tijdens deze legislatuur zijn gezet om het Vlaamse woonbeleid verder vorm te geven of te verbeteren. Zo was er de opmaak van het Vlaamse woonbeleidsplan, de uitwerking van het Vlaamse Woninghuurdecreet en de optimalisatie van de woningkwaliteitsbewaking. Toch wijst de Raad op een aantal blijvende knelpunten, onder meer op de private huurmarkt. Daar vraagt de Raad initiatieven die krachtig genoeg zijn om een kentering te kunnen teweegbrengen, zowel in het aanbodbeleid als op het vlak van de betaalbaarheid voor de zwakste inkomensgroepen.
Advies 2018/25 van 22 november 2018 over Beleidsbrief Wonen 2018-2019
Advies Vlaamse Woonraad over Vereenvoudiging KSH
De Vlaamse Regering keurde op 20 juli 2018 een ontwerp van besluit en een voorontwerp van decreet goed die het sociale huurregime wijzigen en vereenvoudigen, via onder meer aangepaste definities van “sociale huurder” en “woongerechtigde”, en een herwerking van de toewijzing aan de bijzondere doelgroepen. De Raad kan algemeen instemmen met de vooropgestelde vereenvoudiging maar ziet nog verdere mogelijke stappen, zoals ook geformuleerd in het studierapport over de vereenvoudiging van de sociale huur. De Raad heeft ook haar vragen bij een aantal wijzigingen aan concrete modaliteiten.
Advies 2018/24 van 27 september 2018 over Vereenvoudiging KSH.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Voorontwerp decreet woningkwaliteit
De Vlaamse Regering keurde op 20 juli 2018 haar het voorontwerp van decreet over woningkwaliteit principieel goed. Dat voorontwerp van decreet wil het beleidskader.
woonkwaliteitsbewaking structureel verbeteren, door een betere categorisering van de gebreken, een betere afstemming van de procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring en de strafrechtelijke procedure, en een nieuwe, decretaal vastgelegde waarschuwingsprocedure als voorafgaande niet-sanctionerende aanpak. Volgens de Raad zal het ontwerp van decreet voor meer duidelijkheid zorgen en zo het instrumentarium slagkrachtiger maken.
Advies 2018/23 van 27 september 2018 over Voorontwerp decreet woningkwaliteit.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Huursubsidie en huurpremie
Op 20 juli keurde De Vlaamse Regering principieel het ontwerp van besluit goed tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 2 februari 2007 rond de tegemoetkoming in de huurprijs voor woonbehoeftige huurders. Het ontwerpbesluit trekt onder meer de inkomensgrens op tot die voor de sociale huur, waardoor een grotere potentiële doelgroep voor financiële steun in aanmerking komt. Daarnaast wordt de betoelaging voor de SVK-huurders meer uniform gemaakt. De Raad waardeert de aanpak van de betaalbaarheidsproblematiek door een versterking van de huursubsidie en de huurpremie als beleidsinstrumenten. Ook de uitbreiding van het toepassingsgebied lijkt een goede zaak. De Raad heeft wel haar bedenkingen bij de beperkte steun op de private huurmarkt en het gebrek aan een fundamenteel debat over de uitgangspunten van het huidige stelsel.
Advies 2018/22 van 30 augustus 2018 over Huursubsidie en huurpremie.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Voorkeursbesluit Klein Rusland
Op vraag van de provinciegouverneur van Oost-Vlaanderen gaf de Vlaamse Woonraad een advies over het voorkeursbesluit van het project ‘Klein Rusland’ in Zelzate. Het voorkeursbesluit wil de bewoners van de sociale woonwijk Klein Rusland herhuisvesten op diverse locaties in Zelzate. Op de oorspronkelijke site van de woonwijk Klein Rusland viel de leefbaarheid maar moeilijk te verbeteren. De Raad kan die keuze bijtreden maar vraagt, in het op te maken masterplan, wel om voldoende aandacht voor de erfgoedwaarde van de oorspronkelijke site.
Advies 2018/21 van 30 augustus 2018 over Voorkeursbesluit Klein Rusland.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Bescheiden huur SHM
De Vlaamse Regering keurde op 20 juli 2018 principieel het ontwerp van besluit goed dat de reglementering van de bescheiden huurwoningen door sociale huisvestingsmaatschappijen wijzigt. Het ontwerpbesluit bepaalt als doelgroep van het bescheiden huuraanbod de huishoudens die tijdelijk in een bijzondere of moeilijke situatie verkeren. Het koppelt verder ook voorwaarden aan de verhuring, zoals een maximale huurprijs van 90% van de marktwaarde en huurcontracten van zes jaar. Volgens de Raad komt het bescheiden huuraanbod tegemoet aan een maatschappelijke nood, al blijft sociale verhuring wel de kernopdracht van de sociale verhuurders. Voor het bescheiden woonaanbod kunnen ze dan ook maximaal 20% van het jaarlijkse investeringsvolume benutten.
Advies Vlaamse Woonraad over Ontwerpbesluit geïntegreerde renovatiepremie voor woningen
Op 20 juli 2018 keurde de Vlaamse Regering het ontwerp van besluit tot instelling van een tegemoetkoming in de kosten bij de renovatie of verbetering van een woning principieel goed. Het ontwerp beoogt de integratie van de bestaande verbeterings- en renovatiepremie. Op basis van het inkomen van de begunstigde wordt een onderscheid gemaakt naar procedure, betoelaging en mogelijkheden van spreiding. Voor de lagere inkomensgroep wordt het beschermende en selectieve karakter van de huidige verbeteringspremie behouden. Zo wordt de spreiding van de werken over een periode van tien jaar behouden. De Raad kan zich vinden in de vooropgestelde uitgangspunten en meent dat het voorstel een transparanter en efficiënter werkwijze met zich meebrengt. De Raad vraagt wel aandacht voor enkele modaliteiten die geoptimaliseerd kunnen worden zoals de strikte verdeling van de werken in categorieën en de beperking tot twee gespreide aanvragen.
Advies Vlaamse Woonraad over Ontwerpbesluit aanpassingspremie voor woningen
De Vlaamse Regering keurde op 20 juli 2018 het ontwerp van besluit principieel goed dat de aanpassingspremie voor woningen regelt. De aanpassingspremie wordt losgekoppeld van de renovatiepremie en de voorwaarden en de modaliteiten worden geregeld in het ontwerpbesluit. 65-plussers kunnen met de aanpassingspremie hun woning aanpassen aan hun fysieke behoeften. De Raad ondersteunt dit initiatief maar vraagt algemeen een verruimde aandacht in het woonbeleid voor de problematiek van de toenemende vergrijzing, in het bijzonder het aandeel 80-plussers.
Advies 2018/18 van 30 augustus 2018 over Ontwerpbesluit aanpassingspremie voor woninging.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Besluit lokaal woonbeleid
Op 13 juli 2018 keurde de Vlaamse Regering het ontwerp van besluit over het lokaal woonbeleid principieel goed. Het ontwerp positioneert het lokale woonbeleid binnen de Vlaamse beleidsprioriteiten uit het Woonbeleidsplan. De uitvoering van het lokale woonbeleid wordt gekoppeld aan de beleids- en beheerscyclus 2020 -2025 en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden blijven ondersteund. De Raad meent dat vooropgesteld structureel kader een goede stap voorwaarts is in de verdere ontwikkeling en organisatie van het lokaal woonbeleid. De Raad vraagt wel enige opvolging (o.a. administratieve last) en de nodige aandacht voor de woonsituatie van kwetsbare huishoudens en voor transversale/bovenlokale problematieken.
Advies 2018/17 van 30 augustus 2018 over Besluit lokaal woonbeleid.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Wijzigingsbesluit huurprijsberekening sociale huurwoningen
Op 6 juli 2018 keurde de Vlaamse Regering principieel het ontwerp van besluit goed tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 tot reglementering van het sociale huurstelsel. Het ontwerpbesluit wil onder meer een energiecorrectie doorvoeren voor recente sociale huurwoningen, en de marktwaarde van sociale huurwoningen berekenen volgens een objectief schattingsmodel. De Raad steunt de huurprijsberekening die rekening houdt met de energie-efficiëntie van de woning, wat zowel een voordeel voor de huurder als voor de verhuurder moet kunnen opleveren, en ze staat ook achter de invoering van het objectieve schattingsmodel via de huurschatter. De Raad blijft ook wijzen op het belang van een duidelijke en transparante sociale huurprijsberekening.
Advies ontwerp decreet bestuurlijke handhaving
De Vlaamse Regering keurde op 29 juni 2018 het ontwerp van decreet betreffende bestuurlijke handhaving principieel goed. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan het Vlaams Regeerakkoord om de procedures te stroomlijnen in de bestaande handhavingsregelingen. De Raad waardeert het initiatief om op Vlaams niveau een kader voor bestuurlijke handhaving uit te bouwen. Er wordt volgens de Raad een volwaardig luik complementair aan de federale strafrechtelijke aanpak ontwikkeld. De bestuurlijke handhaving kan hiermee tot stand komen volgens eigen beleidsprioriteiten die uitsluitend worden bepaald op Vlaams niveau. Hoewel de Raad in het ontwerp de mogelijkheden op een autonoom een bestuurlijk handhavingsbeleid erkent, vraagt de Raad aandacht voor een voldoende mate van rechtsbescherming en een transparante functiescheiding tussen opsporing, vervolging en bestraffing.
Advies 2018/15 van 6 augustus 2018 over Ontwerp decreet bestuurlijke handhaving.pdf
Advies Vlaamse Woonraad over Wijziging van de erkenning en subsidiëring van de huurdersorganisaties en SVK’s
De Vlaamse Regering keurde op 8 juni 2018 het ontwerp van besluit principieel goed dat de erkenning en subsidiëring van huurdersorganisaties en sociale verhuurkantoren wijzigt. Het besluit erkent ten volle de rol van de sociale verhuurkantoren (svk’s) in het Vlaamse woonbeleid, en wil de regelgeving en de werking van de svk’s optimaliseren. Zo worden de erkennings- en de subsidievoorwaarden gewijzigd en wordt de financiering zelf aangepast, onder meer via de integratie van de VIA-subsidie in bestaande subsidiebedragen voor svk’s en huurdersbonden. Om de oprichting van nieuwe svk’s te stimuleren komt er een aantrekkelijkere opstartsubsidie en een aanpassing van het groeipad. De Raad steunt algemeen het voorstel om de svk’s te versterken, niet enkel om hun financiering en subsidiëring te verbeteren, maar ook om de professionalisering van de sector verder te zetten. Over de afschaffing van het verplichte conformiteitsonderzoek heeft de Raad wel enkele bedenkingen.
Advies Vlaamse Woonraad over Ontwerp van besluit van de Vlaamse regering tot instelling van een huurwaarborglening
De Vlaamse Regering keurde op 18 mei 2018 het ontwerp van besluit tot instelling van een huurwaarborglening principieel goed. Die huurwaarborglening moet de toegankelijkheid tot de private huurmarkt bevorderen voor huishoudens met lagere inkomens. Eerder werd immers beslist om het maximale bedrag van de huurwaarborg te verhogen tot drie maand huur, wat op zich een belemmering kan zijn voor inkomenszwakke huurders. De raad stelt dat de huurwaarborglening het effect van die verhoging van de huurwaarborg voldoende moet compenseren. Er is dan ook nood aan een maatregel voor wie na de betaling van de huur te weinig overhoudt om menswaardig te kunnen leven, en zo in de armoede verzeilt (wat volgens het Groot Woononderzoek 2013 toch 30 % van de private huurders treft). De Vlaamse Woonraad meent dat een bijkomende financiële last die huishoudens geen afdoende compensatie oplevert, zodat structurele financiële steun zich opdringt. De Raad treedt verder een aantal elementen van de regeling bij, zoals het loslaten van een maximumhuurprijs en de aandacht voor territoriale verschillen, maar ziet tegelijk een aantal vraagtekens, zoals het ontbreken van een alternatief voor personen zonder referentieadres of inschrijving in de bevolkingsregisters.
Advies Vlaamse Woonraad over Besluit Vlaamse regering ter uitvoering van het Vlaams woninghuurdecreet
De Vlaamse Regering keurde op 25 mei 2018 het ontwerp van het besluit van de Vlaamse Regering ter uitvoering van het Vlaamse Woninghuurdecreet principieel goed. Het ontwerp van besluit legt een lijst van kleine huurherstellingen vast en bepaalt een regeling voor de verdeling van de aan de huur verbonden kosten. De voorgestelde toewijzing van herstellingen aan hetzij de huurder of verhuurder zorgt voor een werkbare en duidelijke regeling, die ook streeft naar continuïteit. Voor de kosten kiest men voor een duidelijke, forfaitaire aanpak, wat gerechtelijke betwistingen kan helpen voorkomen. De verdeling is gebaseerd op de verdelingsprincipes uit het Vlaamse Woninghuurdecreet. De Raad kan zich vinden in die consistente en objectieve grondslag.
Advies Vlaamse Woonraad over het Woonbeleidsplan
Op 23 maart 2018 keurde de Vlaamse Regering het Woonbeleidsplan Vlaanderen goed. Het Woonbeleidsplan bestaat uit een informatief gedeelte en een deel met de langetermijnvisie en -doelstellingen voor het Vlaamse woonbeleid met tijdshorizon 2050. De visie en doelstellingen kunnen om de 15 jaar worden herzien, om in te spelen op maatschappelijke evoluties en veranderingen. Om het woonbeleidsplan uit te voeren wordt bij het begin van iedere regeerperiode een actieplan opgemaakt. Volgens de Woonraad moeten langetermijndoelstellingen de bakens uitzetten voor het toekomstige beleid, en zorgen voor een doelmatige en inclusieve invulling ervan. De raad ziet dan ook heil in de ontwikkeling van een kader voor het woonbeleid op (middel)lange termijn.
Toegankelijkheid, betaalbaarheid, kwaliteit en woonzekerheid bekleden volgens de Woonraad geheel terecht een centrale plaats in het Woonbeleidsplan. De raad wijst wel op het ontbreken van een operationele tussenschakel tussen de vooropgestelde ambities en de actieplanning. Daarom pleit de raad voor de uitwerking van een operationeel kader dat een aantal gerichte en/of instrumentele stappen formuleert om de actieplanning gericht te kunnen invullen. Ten slotte lijken een aantal ambities weinig of niet aan bod te komen in het woonbeleidsplan. Zo acht de Woonraad het noodzakelijk om de rechtenbenadering explicieter in beeld te brengen en een inclusieve woningmarkt als strategische doelstelling op te nemen.
Advies 2018/11 van 1 juni 2018 over Vlaamse Woonraad over het Woonbeleidsplan
Samenstelling Vlaamse Woonraad
De Vlaamse Woonraad bestaat uit twintig leden:
- 5 onafhankelijke deskundigen;
- 12 vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld;
- 2 vertegenwoordigers van de steden en de gemeenten ( één namens de OCMW’s en één namens de steden en gemeenten);
- 1 vertegenwoordiger van de provincies.
Onafhankelijke deskundigen
- Bernard Hubeau (voorzitter)
- Sien Winters
- Jaak Floridor
- Els Vandevyvere
- Dries Braeye
Vertegenwoordigers middenveld (effectief / plaatsvervanger)
- Claudia Callens / Joris Van Gool (BVS - Beroepsvereniging van de Vastgoedsector)
- Kati Lamens / Kris Baetens (NAV - Vlaamse architectenorganisatie)
- Bjorn Mallants / Myriam Indenkleef (VVH – Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen)
- Peggy Verzele / Pieter Decelle (CIB - Confederatie van Immobiliënberoepen)
- Marc Dillen / Gert Huybrechts (VCB - Vlaamse Confederatie Bouw)
- Lies Baarendse / Thomas Raes (Huurpunt - Federatie van SVK's)
- Katelijne D’Hauwers / Hendrik De Vos (Verenigde Eigenaars)
- Anja Larik / Nadia Schepens (Bouwunie)
- Elke Valgaeren / Luc Wouters (Gezinsbond)
- Frank Vandepitte / Leen Smets (Samenlevingsopbouw)
- Geert Inslegers / Viki Leysen (Vlaams Huurdersplatform)
- Michel Debruyne / Sandra Rosvelds (Beweging.net)
Vertegenwoordigers gemeenten en provincies (effectief / plaatsvervanger)
- Joris Deleenheer / Linda Boudry (VVSG - Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten - gemeenten)
- Geraldine Serras / Peter Jonckheere (VVSG - Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten - OCMW's)
- Tom Raes / Martine Brackeleire (VVP – Vereniging van de Vlaamse Provincies)
Opdrachten van de Vlaamse Woonraad
De opdrachten van de Vlaamse Woonraad zijn:
- uit eigen beweging of op verzoek advies uitbrengen over de hoofdlijnen van het beleid inzake het wonen in het algemeen en de sociale huisvesting in het bijzonder;
- bijdragen tot het vormen van een beleidsvisie over het wonen;
- de maatschappelijke ontwikkelingen op het vlak van het wonen en de sociale huisvesting volgen en interpreteren;
- advies uitbrengen over voorontwerpen van decreet met betrekking tot het woonbeleid;
- uit eigen beweging of op verzoek advies uitbrengen over voorstellen van decreet en over ontwerpen van besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tot het woonbeleid;
- reflecteren over de bij het Vlaamse Parlement ingediende beleidsnota’s en beleidsbrieven over het woonbeleid.
Secretariaat
Het secretariaat staat in voor de inhoudelijke en praktische ondersteuning van de Vlaamse Woonraad.
- Pol Van Damme (secretaris)
- Isabelle Pannecoucke